ایرج مصداقی

روز چهارشنبه (اول نوامبر) نمايندگان ۳۶۰ تشكل كارگرى از ۱۵۰ كشور جهان براى بنيانگذارى اتحاديه‌ى بين‌المللى سنديكاها ITUC) ) در وين گردهم آمدند. در اين كنگره‌ى مؤسسان که سه روز به طول انجامید «اتحاديه‌ى بين‌المللى سنديكاهاى آزاد» (ICFTU ) با بیش از ۱۵۰ ميليون عضو(گرایش سوسیال دمکرات) و «اتحاديه‌ى جهانى کار» (WCL ) با ۲۶ ميليون عضو (گرایش دمکرات مسیحی) شرکت داشتند.

در این ارگان جدید به جز این دو اتحادیه‌ بین‌المللی، ۸ اتحادیه ملی که تاکنون در سطح بین‌المللی حضور نداشته‌اند نیز شرکت داشتند. هدف از تشكيل اتحاديه‌ى بين‌المللى جديد تأثيرگذارى بيشتر بر روند جهانى‌شدن و تقویت اتحادیه‌ی بین‌المللی کارگری در برخورد با چالش‌های پیش رو می‌باشد.

این اتحادیه بین‌المللی پس از آن شکل گرفت که در بیست و هفتمین کنگره «اتحاديه‌ى جهانى کار» WCL و نوزدهمین کنگره «اتحادیه‌ بین‌المللی سندیکاهای آزاد» (ICFTU ) که هر دو در ۳۱ اکتبر ۲۰۰۶ در وین تشکیل شد اعضای شرکت کننده در این کنگره‌ها رأی به انحلال اتحادیه‌های خود دادند.

پیش‌تر در خلال برگزاری کنگرهICFTU در میازاکی در سال ۲۰۰۴ تصمیم گرفته شده بود که ICFTU برای هماهنگ شدن و برخورداری از قدرت چانه‌زنی بیشتر در پروسه‌ی تقویت جنبش کارگری در سطح بین‌المللی شرکت کند.

ضرورت یک مبارزه هماهنگ در سطح جهانی چیزی است که اعضا و رهبران این اتحادیه‌ها را به سمت وحدت و یکپارچگی سوق داده است. «گاى رايدر» Guy Ryder دبیرکل «اتحادیه بین‌المللی سندیکاها» (ITUC ) در ارتباط با تشکیل نهاد جدید چنین می‌‌‌گوید: «در حالی که اقتصاد، جهانی شده است مزدبگیران (کارگران و کارمندان) نیز باید جهانی شوند.... تشکل جدید به این منظور ایجاد شده که در فضای اقتصادی که بیشتر بازنده خلق می‌کند تا برنده یک بازیگر کلیدی باقی بمانیم. ...پیوند، اتحادیه‌های بین‌المللی برای نمایندگی مؤثر و دفاع از حقوق و منافع کارگران و کارمندان در اقتصاد جهانی، حیاتی است. ... ایجاد تشکل جدید ظرفیت جنبش سندیکایی را در سطح ملی و بین‌المللی تحکیم بخشیده و نفوذ بیشتری روی کمپانی‌ها، دولت‌ها و مؤسسات مالی و تجاری در سطح بین‌المللی خواهد داشت.» او در سخنرانی خود که در کنگره تشکیل این اتحادیه در وین ایراد شد، همچنین گفت: «کنگره‌ای كه امروز در آن شركت داريم، يك رويداد تاريخى است. تشكل جديد نماينده حقیقی‌ كارگران و کارمندان و متحدترين اتحاديه‌ى سنديكايى در تاريخ خواهد بود. ... طى ده سال گذشته روشن شد كه نبایستی به چند دستگی در میان اتحادیه‌های ملی ادامه داد، اتحاديه‌هايى كه اعتقاد عميق به نمايندگى دمكراتيك و مستقل كارگران و كارمندان دارند. ما به يك جنبش گسترده‌ى سنديكايى در سطح بين‌المللى نيازمنديم كه بتواند به چالش‌هاى رو به گسترش روند جهانى‌شدن پاسخ دهد.»

از جمله سخنرانان دیگر کنگره، رودلف هونستورفر رهبر اتحاديه‌ى كارگرى اتريش در ارتباط با ضرورت تشکیل اتحادیه جدید گفت: «اقتصاد مدت‌هاست كه جهانى شده و حال اين كارگران و كارمندان هستند كه بايد جهانى شوند».او همچنین اضافه کرد: «ما شبكه‌ى سنديكاها و اتحاديه‌ها را در سطح جهان به يكديگر پيوند می‌دهیم تا بتوانيم با يكديگر و بطور متحد وارد عمل شویم.»

ویلی تیس دبیرکل اتحادیه جهانی کار WCL و همچنین خوان سوماویا Juan Somavia دبیر کل سازمان بین‌المللی کار ILO از جمله سخنرانان این کنگره بودند.

در این کنگره خانم Sharan Burrow یک معلم سابق و رئیس شورای سندیکاهای استرالیاAustralian Council of Trade Unions به عنوان رئیس و مایکل سومر Michael Sommer یک متخصص علوم سیاسی و عضو سندیکای پست آلمان German Post Trade Union که عضو اتحادیه سندیکاهای آلمانGerman Confederation of Trade Unions است، به عنوان معاون «اتحادیه بین‌المللی سنندیکاها» انتخاب شدند. دبیرکلی اتحادیه جدید به گای رایدر Guy Ryder یک سندیکالیست با تجربه که پیش از این پست دبیر بین‌المللی و دبیرکلی «اتحادیه بین‌المللی سندیکاهای آزاد» را به عهده داشت، رسید. وی یکی از اعضای قدیمی و ارشد سندیکای انگلیس بود و در خط مقدم بسیاری از تلاش‌های بین‌المللی برای حقوق کارگران و علیه کار کودکان شرکت داشته است.

ICFTU و WCL به عنوان دو اتحادیه بزرگ بین‌المللی در طول سالیان گذشته همکاری نزدیکی با سازمان بین‌المللی کار داشته و دارای رتبه مشورتی اکوساک(شورای اجتماعی و اقتصادی سازمان ملل) بودند و همچنین ارتباطاتی با صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی، سازمان تجات جهانی داشتند. در طول سالیان گذشته هدف اصلی این اتحادیه‌ها احترام و حمایت از حقوق سندیکایی‌، حذف کار اجباری، کار کودکان و تقویت و اجرای استانداردهای بین‌المللی در زمینه حقوق کار بوده است.

تا کنون اتحادیه‌های بین‌المللی سندیکایی مرکب از سه گرایش عمده زیر بودند.

۱- اتحادیه جهانی کار World Confederation of Labour (WCL) در سال ۱۹۲۰ با نام «اتحادیه بین‌المللی سندیکاهای مسیحی» International Federation of Christian Trade Union در ارتباط با احزاب دمکرات مسیحی اروپایی به وجود آمد. در دهه ۱۹۳۰ هنگامی که اعضای آن در کشورهای آلمان، اتریش و ایتالیا سرکوب شدند فعالیت‌های آن با وقفه دچار شد و پس از پایان جنگ دوم جهانی بسیاری از اعضای خود در اروپای شرقی را از دست داد. این اتحادیه در سال ۱۹۶۸ نام خود را به WCL تغییر داد. در طی دوران پس از جنگ بیشتر اعضای آن را سندیکاهای کشورهای جهان سوم تشکیل می‌دادند.

۲- اتحادیه جهانی سندیکاها World Federation of Trade Unions (WFTU)در اکتبر ۱۹۴۵ و پس از جنگ جهانی دوم به منظور پیوند دادن به سندیکاها و تشکیل یک سازمان واحد سندیکایی در سراسر دنیا تشکیل شد. پس از آن که در سال ۱۹۴۹ تعدادی از سندیکاهای کشورهای غربی آن را ترک کرده و اتحادیه بین‌المللی سندیکاهای آزاد را تشکیل دادند، این اتحادیه در برگیرنده‌ی سندیکاهایی که در کشورهای سوسیالیستی فعالیت می‌کردند، شد. اما پس از مدتی سندیکاهای کشورهای یوگسلاوی و چین که دولت‌هایشان دارای تفاوت‌های ایدئولوژیک با اتحاد جماهیر شوروی بودند از آن خارج شدند.

در طی بیست سال گذشته این اتحادیه به خاطر زوال اردوگاه شرق و فروپاشی دولت‌های سوسیالیستی در اتحاد شوروی و اروپای شرقی اهمیت خود را از دست داده و بسیاری از سنندیکاهای عضو آن به عضویت ICFTU در آمدند. این اتحادیه در حاضر به دنبال تلاش جهت ایجاد اتحادیه‌های سندیکایی منطقه‌ای در جهان سوم برای مبارزه علیه امپریالیسم، راسیسم، فقر و استثمار کارگران توسط سرمایه داری می‌باشد تا در سایه‌ی آن به دفاع از حق استخدام کامل، تأمین اجتماعی، حمایت‌های بهداشتی و حقوق سندیکایی بپردازد. اتحادیه جهانی سندیکاها نیز از رتبه مشورتی سازمان ملل، سازمان بین‌المللی کار، فائو، یونسکو و دیگر آژانس‌های سازمان ملل برخوردار است.

۳- اتحادیه بین‌المللی سندیکاهای آزاد (ICFTU) International Confederation of Free Trade Unions در سال ۱۹۴۹ طی انشعابی در اتحادیه جهانی سندیکاها World Federation of Trade Unions (WFTU) و به خاطر دفاع از طرح مارشال در اروپا به وجود آمد. این اتحادیه به مدت ۶ دهه بزرگترین سندیکای بین‌المللی بود.

از این به بعد در عرصه بین‌المللی تنها اتحادیه بین‌المللی سندیکاها International Trade Union Confederation ( (ITUC و اتحادیه جهانی سندیکاها World Federation of Trade Unions (WFTU) وجود خواهند داشت.

سندیکاهای کارگران چینی که به تنهایی به اندازه نهاد جدید عضو دارند حضور فعالی در عرصه‌ی جهانی ندارند و بالطبع نمی‌توانند از قدرت خود در سطح‌ بین‌المللی به نحو احسن استفاده کنند.

۴ نوامبر ۲۰۰۶

Irajmesdaghi@yahoo.com